Yazar: admin

1. Evre Kanser Hastası Ne Kadar Yaşar? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Yolculuk Kanserle ilgili en çok merak edilen sorulardan biri, belki de en insani olanı: “1. evre kanser hastası ne kadar yaşar?” Bu soru, yalnızca tıbbi bir merak değil; aynı zamanda yaşamın anlamı, umut ve korku gibi evrensel duyguların da bir yansıması. Bu yazıda, konuyu sadece bilimsel verilerle değil, aynı zamanda farklı toplumların bakış açılarıyla da ele alarak çok yönlü bir yolculuğa çıkacağız. 1. Evre Kanser Nedir? Umudun Başlangıç Noktası Kanserin evreleri, hastalığın yayılım derecesini ifade eder. “1. evre” tanısı, genellikle kanserin henüz bulunduğu dokuda sınırlı kaldığını ve başka…

GRI Standartları Nedir? Sürdürülebilirliğin Evrensel Dili Üzerine Bir İnceleme Küresel ekonominin derinleştiği, çevresel kaygıların arttığı ve toplumsal beklentilerin dönüşüme uğradığı bir çağda, kurumların yalnızca kâr elde etmesi yeterli görülmüyor. Artık işletmelerin, topluma ve çevreye karşı sorumluluklarını da şeffaf biçimde raporlamaları bekleniyor. İşte bu noktada GRI Standartları (Global Reporting Initiative), sürdürülebilirlik raporlamasının ortak dili olarak öne çıkıyor. Tarihsel Arka Plan: GRI’nin Doğuşu GRI, 1997 yılında ABD merkezli Ceres (Coalition for Environmentally Responsible Economies) ve Tellus Institute tarafından kuruldu. O dönemde çevresel krizler, özellikle petrol sızıntıları ve sanayi kazaları, işletmelerin topluma hesap verebilirliğini gündeme taşımıştı. GRI’nin ortaya çıkışı, bu hesap verebilirlik talebine…

Google görsel arama nasıl yapılır? Tarihçesi, yöntemleri ve güncel tartışmalar Giriş: Neden görsel arama? İnternette görselle düşünmek neredeyse refleks hâline geldi. Bir fotoğrafın kaynağını bulmak, benzer ürünleri keşfetmek, bir bitkiyi tanımlamak ya da bir iddiayı doğrulamak için Google Görseller ve Google Lens artık günlük araçlarımız. Bu yazı, görsel aramanın tarihsel köklerini, bugün nasıl etkili kullanıldığını ve akademik tartışmalarını ele alıyor. Tarihsel arka plan: Bir elbisenin başlattığı dalga, CBIR ve SIFT Google Görseller’in doğuşu, 2000 Grammy Ödülleri’nde Jennifer Lopez’in yeşil Versace elbisesinin yarattığı görsel talep patlamasına bağlanır; Google bu talepten sonra görsel arama özelliğini 2001’de yayına aldı. Bu anekdot, görsel bilginin…

Öğrenmenin Merakla Başlayan Yolculuğu Bir eğitimci olarak her gün aynı şeyi gözlemliyorum: Öğrenme, bir soruyla başlar. Bazen o soru çok basittir; “Dişi koyun ne?” gibi. Ancak her basit sorunun arkasında, bilgiye ulaşmanın, düşünmeyi geliştirmenin ve anlam kurmanın derin bir hikâyesi vardır. Bu yazıda, “dişi koyun”un sadece bir kelime bilgisi olmadığını; bir öğrenme deneyiminin, pedagojik yaklaşımın ve bilişsel farkındalığın örneği olduğunu birlikte keşfedeceğiz. — Dişi Koyun Ne Demek? Dil bilgisi açısından başlayalım: Dişi koyun hayvan bilimi (zooloji) ve tarım terimleri içinde “koyun” olarak adlandırılır; yani erkek koyuna “koç”, yavrusuna ise “kuzu” denir. Ancak, bu tanımı bilmek sadece bir kelimenin anlamını öğrenmek…

Cumhurbaşkanını Kim Yargılayabilir? Antropolojik Bir Bakışla Gücün Sınırları ve Toplumun Ritüelleri Bir antropolog olarak, kültürlerin derin yapısını anlamaya çalışırken sık sık şu soruya takılırım: “Bir toplum gücü nasıl tanımlar, nasıl sınırlar?” Her kültürün kendine özgü bir otorite ritüeli vardır; kimi kralların tanrısal olduğuna inanır, kimi liderlerini halkın emanetiyle sınırlı görür. Bu bağlamda “Cumhurbaşkanını kim yargılayabilir?” sorusu, yalnızca bir hukuk sorusu değil; kültürel iktidar anlayışının, toplumsal kimliklerin ve modern devlet ritüellerinin merkezinde duran antropolojik bir meseledir. Gücün Kutsallığı: Antik Ritüellerden Modern Devlete Tarihin ilk toplumlarında liderler, yalnızca siyasi değil aynı zamanda kutsal figürler olarak kabul edilirdi. Eski Mısır’da firavunlar tanrının yeryüzündeki…

Bütçeyi kim onaylar? Gücün, halkın ve paranın kesişim noktasında bir yolculuk “Bütçeyi kim onaylar?” sorusu kulağa teknik bir ayrıntı gibi gelebilir. Oysa aslında bu soru, demokrasinin kalbine, iktidarın gerçek sahibine ve toplumun kendi geleceğine dair söz hakkına dokunur. Çünkü bütçe sadece bir gelir-gider tablosu değil; bir toplumun önceliklerini, değerlerini ve hayallerini şekillendiren siyasi bir belgedir. Bu yüzden bu yazıda, bütçeyi onaylayan mekanizmayı sadece hukuki çerçevede değil, küresel ve yerel kültürel farklılıklarla birlikte ele alacağız. Hadi gelin birlikte düşünelim: Parayı kim dağıtıyor ve aslında kim karar veriyor? Bütçeyi onaylayan kurum çoğu ülkede parlamentodur (TBMM, Kongre, Parlamento vb.). Yürütme organı tasarıyı hazırlar,…

Ateşi İlk Kim Buldu? — Bir Felsefi Yolculuk İnsanın Işığa Yolculuğu İlk kıvılcım… belki de bir yıldırımın düşüşüyle, belki iki taşın birbirine sürtünmesiyle doğdu. Fakat ateşi “bulan” kimdi? Bu soru, yalnızca tarihsel bir merak değil; insanın bilme arzusuna, varlıkla kurduğu ilişkiye ve doğayla olan etik sınırlarına dokunan derin bir sorgudur. Filozof için bu soru, “ateşi kim buldu?”dan ziyade “ateşi bulmak ne demektir?” sorusuna dönüşür. Epistemolojik Bir Bakış: Bilginin Alevi Ateşin keşfi, insanlık tarihinde bilginin doğuşuyla eşdeğer bir dönüm noktasıdır. Çünkü ateş, sadece ısınmayı değil, düşünmeyi de başlatmıştır. Epistemoloji açısından ateş, insanın “bilgiyi deneyim yoluyla üretme” kapasitesinin ilk sembollerinden biridir. Ateşi…

0 Rh Negatif İyi Mi? Merhaba! Hepimiz zaman zaman kan grubumuzun hayatımızdaki etkilerini düşünmüşüzdür, ancak Rh faktörü, genellikle çok daha az konuşulan bir konu. Son zamanlarda, 0 Rh negatif kan grubunun ne kadar özel olduğu üzerine birçok soru alıyorum. “0 Rh negatif iyi mi?” diye merak edenler var. Gelin, bu soruyu daha yakından inceleyelim ve birlikte anlamaya çalışalım. Konuya dair duyduğumuz mitler ve gerçekleri, bazı hikâyelerle birleştirerek ele alalım. Rh Negatif Kan Grubunun Anlamı Öncelikle, Rh negatif nedir, biraz açıklayalım. Kan grubumuz, A, B, AB ve 0 gibi harflerle belirtilir ve bunun yanı sıra Rh faktörü de bulunur. Eğer kanınızda…

Kuzu Gerdan Sağlıklı Mı? Ekonomik Perspektiften Bir Değerlendirme Kaynakların sınırlı olduğu bir dünyada, her birey ve toplum, yaptığı her seçimde fırsat maliyetlerini göz önünde bulundurmak zorundadır. Ekonomi, bireylerin ve toplumların sınırlı kaynaklarla en verimli şekilde nasıl hareket edebileceğini anlamaya çalışırken, sağlık, beslenme ve gıda güvenliği gibi kritik alanlarda yapılan seçimlerin uzun vadeli sonuçlarını da dikkate alır. Gıda tüketimi, toplumsal refahın ve bireysel sağlığın şekillenmesinde önemli bir yer tutar. Kuzu gerdan gibi et ürünlerinin sağlıklı olup olmadığı da bu seçimlerin merkezinde yer alır. Peki, kuzunun gerdanı sağlıklı mı? Piyasa dinamikleri, bireysel kararlar ve toplumsal refah açısından nasıl değerlendirilmelidir? Kuzu Gerdan ve…

Hangi İlin Güvercini Meşhur? Antropolojik Bir Bakış Bir antropolog olarak bir kültüre yaklaşmanın en büyüleyici yollarından biri, o toplumun gündelik yaşamında yer etmiş sembollere ve ritüellere bakmaktır. Türkiye’de güvercin, yalnızca bir kuş değil; aidiyetin, sevginin, bağlılığın ve hatta kimliğin göstergesi olmuştur. Bu yazıda, “Hangi ilin güvercini meşhur?” sorusunu, sadece coğrafi değil, aynı zamanda kültürel ve sembolik bir merakın izinde antropolojik bir perspektiften ele alacağız. Güvercin ve Kültürel Kimlik: Kanatlara Yüklenen Anlamlar Güvercin, birçok kültürde olduğu gibi Anadolu’da da barışın, sadakatin ve maneviyatın sembolüdür. Ancak Anadolu coğrafyasında bu anlam, yerel geleneklerle harmanlanarak çok katmanlı bir kimlik kazanmıştır. “Bir ilin güvercini” dediğimizde…